Nasıl mecbur edeceksin milleti O kanalı kullanmaya?
Öyle ya…
Uluslararası anlaşmalar var…
Süveyş Kanalına nasıl benzetme yaparsın cahil köpek?
Var mıydı orada kanalda, doğal bir yer?
Var mıydı söyle ulan hayvan?
Süveyş Kanalı (Arapça: قناة السويس, trl: Qanā el-Suways). Akdeniz i Kızıldeniz’e bağlayan ve Mısır’ın Osmanlı idaresinde olduğu dönemde açılan kanal.
Akadeniz’i Kızıldeniz’e bağlama düşüncesi ilk Çağda Firavunlar dönemine kadar gitmektedir. Firavun 2. Ramses zamanında açılan kanal sonradan kumla doldu ve kullanılamaz hale geldi. Firavunlar döneminde açılan kanalın ana güzegahı Romalılar ve İslam hakimiyeti döneminde de çeşitli tarihlerde tamir ettirilerek kullanıldı. Halife Ömer’in emriyle Mısır valisi Amr bin Âs kanalı tamir ettirdi ve bu kanal 8. yüzyıla kadar kullanıldı.[1]
16. Yüzyılda Portekizliler Hint Okyanusuna geçerek Baharat yolunu kontrol altına alıp Osmanlının doğudaki topraklarını tehdit etmeye başladılar. Bu tehlike karşısında Sarazam Sokullu Mehmet Paşa ve kaptanı derya Kılıç Ali Paşa Akdeniz’i kızıldenize bağlayacak bir kanal açma konusunda girişimde bulundular.[2] fakat bu girişimler çeşitli sebeplerden dolayı başarıya ulaşamadı.
Napolyon Mısır’ı işgal ettikten sonra burada bir kanal açtırmayı düşündü. Fakat kendisine görev verilen Fransız Mühendis Le Pere hatalı bir ölçüm yaparak Kızıldeniz’in Akadeniz’den 10 metre daha yüksek olduğunu söyledi. Bu sebeple Napolyon fikrinden vazgeçti.[3]
Süveyş Kanalının inşasına Osmanlı Devletinin Mısır Valisi Said Paşa zamanında bir Fransız şirketi tarafından başlandı. Kanal Mısır valisi İsmail Paşa zamanında 1869 yılında tamamlandı. Süveş Kanalının açılışına karşı olan İngiltere 1882’de Mısır’ı işgal ederek kanalın kontrolünü ele geçirdi.[4] Osmanlı Devleti 1. Dünya savaşı sırasında Süveyş Kanalını geri alabilmek amacıyla 1. ve 2. kanal harekatlarını düzenledi. Fakat bu harekatlar başarısızlıkla sonuçlandı.[5]
Sina Yarımadası’nın batısında yer alan kanal 193,3 kilometre uzunluğunda ve en dar yerinde 313 metre genişliğindedir. Kanal, Afrika çevresinde dolaşmaya gerek kalmadan Asya ile Avrupa arasında deniz taşımacılığı yapılmasını sağlar.
Dünyanın en önemli su yolları arasında yer alır. Eski gemiciler ticarette çok uzun yol ve mesafe kat ettikleri için böyle bir kanal yapma gereksinimi ortaya çıkmıştır.
Dünyada kapakları olmayan en uzun kanaldır. Diğer kanallarla karşılaştırıldığında kaza oranı hemen hemen sıfırdır. Gece ve gündüz geçiş yapılabilir.
Güney Avrupa ülkeleri ile Basra Körfezi ülkeleri arasındaki deniz ticaretinin canlanması, Süveyş Kanalı’nın dünya ticaretindeki öneminin artmasına olanak sağlayacak bir durumdur.