Birilerinin kulağına küpe olsun…
Şüphesiz, anlayan anlattığımı anlayacak da…
Anlaması gerekenler anlar mı orası şüpheli(!)
Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander Freiherr von Humbold,
Alman asillerinden, Prusyalı doğa bilimcisi, filozof, dilbilimci…
Özellikle Güney Amerika’daki araştırmaları ile tanınır. Tarihe…
Tabiattı çok hassas bir bütün olarak görmesiyle geçmiştir. Evet, denge…
Yaratanın, yarattığı çok hassas bir dengede!
En ufak değişikliklerin, dengesizliklerden büyük sonuçlara, olumsuzluklara gebe olabileceğini hepimiz yaşayarak görüyoruz mesela. Humbold, Güney Amerika’da Amazonas nehrini ve kollarını haritalarken günün birinde bir rahiple karşılaşır. Rahip izin isteyerek yanına yaklaşır ve sorar:
“Bir bilim adamı olduğunuzu duydum, büyük bir sorunumuz var, yardımcı olabilir misiniz?”
Humbold merak eder ve yardım edeceğini, yârdim etmeye çalacağını söyler. Ertesi sabah erkenden yola koyulmak üzere sözleşerek ayrılırlar. Sabahın köründe, sık Amazon ormanlarında yol alarak bir göl kenarına gelirler…
Rahip, eliyle kocaman bir “daire” çizerek der:
“Eskiden bu göl şuradan, şuraya, buradan burayaydı, kala kala bu kadarcık kaldı. Acaba bu gölün bir yerinde delik mi var ki bu su kayıp oluyor?”
Humbold, kısa bir duraksama süresinden sonra rahibe dönerek şu yanıtı verir:
“Rahip Efendi, gördüğünüz gibi göl kenarından önemli oranda ağaç ve bitki örtüsünü kesmişsiniz. Böylelikle bir iklim değişikliğine sebep olmuşsunuz, gölde delik melik yok, sebep sizlersiniz”
Not: Tabii okuduğum bu otantik, yani gerçekten yaşanmış olayı Almanca okumuştum, kafama göre Türkçeye tercüme ettim. Ancak anlattığımdan da anlaşılacağı gibi “basit” bir ağaç kesme olayının bile insan aklının, zekâsının alamayacağı sonuçları olabiliyor.
İnsanın…
Önce kendisine, karşısındakine, çevresine ve hatta ölmüşlerine, geçmişine, tarihine saygısı olmalı ki bu hassas denge bozulmasın. İnsan…
Birçok şeyi göremiyor, algılayamıyor, düşünemiyor!